توصیههای جالب و خواندنی طب سنتی درباره صبحانه، ناهار و شام/ آیهای از قرآن که نشان از اهمیت وعده صبحانه دارد
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، آن چه در متون و گفتههای طب سنتی اسلامی بیان شده است مصرف تنها ۲ وعده غذایی؛ یکی در وعده صبحانه و دیگری در عصر میباشد.
هضم غذا در طب سنتی به عهده قوه هاضمه و حرارت غریزی است به همین دلیل نخوردن غذا در شب باعث هجوم حرارت به رطوبت بدن و باعث از بین بردن رطوبت و سوخت بدن به سمت خشکی و چربی میشوند و به همین خاطر توصیه میشود در اوایل ساعات شب یا حتی عصرگاه شام مصرف شود؛ و ناهار در طب سنتی جایگاهی ندارد و در صورتی که میل به صرف ناهار دارید از غذاهای زودهضم از جمله میوهها و سبزیجات فصل و انواع سالاد در ظهر میتوانید استفاده کنید.
وعدههای غذایی در قرآن
در آیه ٦٢ سوره مریم از کتاب خدا میخوانیم: وَلَهُم رِزقُهُم فیها بُکرَهٌ وَ عشّیا؛ و روزیشان در آن هر صبح و شب مهیاست. از این آیه میتوان چنین برداشت کرد که مهمترین وعده غذایی، صبحانه و شام است. اتفاقاً در روایتی از امام صادق (ع) خطاب به فردی که از سوء هضم و درد معده شکایت داشت فرمودند: ((فقط اول روز و ابتدای شب به تغذیه بپرداز. میان صبحانه و شام چیزی نخور که مایه فساد بدن است. مگر گفته خدا را نشنیدهای که میفرماید: روزی آنان بامدادان و شامگاهان است؟))
بنابراین برخلاف عادت بسیاری از افراد که غذای اصلی آنان در شبانه روز ناهار بوده و صبحانه و شام را کم خورده و یا نمیخورند، در طب اسلامی بر خوردن صبحانه و شام تأکید شده است.
ظهرها چه بخوریم؟
به دلیل تابش خورشید، گرمترین ساعت روز، ظهر است. درجه حرارت در ساعات ظهر به بالاترین میزان ممکن میرسد. خون برای اینکه به خنک کردن بدن کمک کند، به سطح بدن میآید و رگهای سطحی برای جذب خون بیشتر، بازتر میشوند. به همین دلیل خون کمتری به دستگاه گوارش میرسد و نباید ظهرها غذای مفصل یا سنگین میل کنید. بهترین انتخابها برای غذای ظهر، سادهترین هایشان هستند. در این وعده میتوانید مقداری فرنی بدون مخلفاتی مثل شیره یا شکر میل کنید. خوردن شیرینی ساده با چای هم در وعده ناهار کفایت میکند. کاهو با سکنجبین در گرما هم حالتان را جا میآورد، هم انرژی لازم برای ادامه فعالیتهای روزانه را فراهم میکند.
خط قرمز در خوردن نهار: پرخوری و خوردن خوراکیهای متعدد و متفاوت در ظهر است.
ظهرها چه بنوشیم؟
نوشیدنیهای خنک در فصلهای گرم سال بسیار پرطرفدارند، اما اگر واقعاً دلتان میخواهد خنک شوید و همزمان ضرری را متوجه سلامتتان نکنید، بد نیست در انتخاب نوع شربت و آبمیوه بیشتر دقت کنید، چون ممکن است بعضی مواد با شرایط بدن و فصل، سازگار نباشند و دردسر و ناراحتی برایتان ایجاد کنند. نوشیدن آبمیوههای تازه غیر صنعتی مثل آب شاتوت، آب زغال اخته، آب هندوانه، شربت خاکشی، شربت سکنجبین و شربت آبلیمو در ساعات میانه روز برایتان مفید است. اگر هوا سرد باشد، نوشیدن شربت زعفران هم در ظهر خوب است. در تابستان میتوانید سراغ اسموتیهای مختلف در وعده ناهار بروید.
گذشته از این اگر برای میان وعده میوه میخورید بدانید که امروزه همه نوع میوهای در چهار فصل سال در دسترس قرار دارد، ولی هر میوهای در فصل خودش خاصیت دارد؛ مثلاً اناری که در تابستان خورده میشود، با اناری که در پاییز و زمستان خورده میشود، از نظر خواص طبیعی کاملاً متفاوت است؛ بنابراین سراغ میوههایی بروید که مناسب فصل هستند.
سکنجبین
خط قرمز در نوشیدنی ناهار: نوشیدن بیش از حد آب طالبی و حتی در مواردی آب هندوانه که هیستامین بالایی دارند و آلرژی زا هستند.
پس انرژی بدن در ظهر چگونه تامین شود؟
از نظر طب سنتی وعده غذایی ظهر، مضر است و بلغم و سودا را در بدن زیاد میکند و سبب غلظت خون میشود. ترک وعده ناهار موجب تقویت ایمنی بدن، تناسب اندام، حفظ تعادل مزاج و رفع بیماریها میشود. گرمترین زمان در طول روز، ظهر است که بهترین کار در آن ساعات، سرد کردن بدن است، نه خوردن غذا. در طب سنتی توصیه شده است که انرژی بدن در زمان ظهر با خواب قیلوله تأمین شود.
مراقب چرخهی معیوب سلامتی باشید
از نظر علمی خوردن غذای کامل در صبح باعث میشود تا احساس گرسنگی در ظهر به حداقل برسد و فرد نیاز چندانی به خوردن ناهار پیدا نکرده یا به خوردن غذای سبک اکتفا کند در نتیجه دچار کسالت و رخوت نشده و احتیاجی به خواب پیدا نمیکند و میتواند یکسره تا عصر کار کند و لذا اول شب با اشتهای کامل شام میخورد و تا موقع خواب نیز غذای او هضم شده، در حالی که افراد غالباً برعکس عمل میکنند و صبحانه مختصری خورده و یا نمیخورند در نتیجه هنگام ظهر کاملاً گرسنه شده، ناچار غذای مفصلی میخورند آنچنان که احساس سنگینی و خواب آلودگی کرده، تا عصر میخوابند و، چون اول شب میلی به غذا ندارند، شام را دیرتر خورده و با شکم پر میخوابند و، چون تا صبح فاصله کمتری در پیش است، اول روز اشتهایی به صبحانه ندارند و به این ترتیب یک عادت غذایی اشتباه برخلاف تعالیم طب اسلامی سنتی و پژوهشهای جدید شکل میگیرد که ثمره آن بیماریهای مختلف است.
روزه داری یک الگوی سالم است
خداوند متعال در ایام ماه مبارک رمضان و روزه داری، غذا خوردن در طول روز را نهی و به خوردن غذای اول صبح و اول شب (سحر و افطار) سفارش کرده است و روشن است که ماه مبارک رمضان بهترین زمان برای ترک این عادت اشتباه است. لازم به تذکر است که از علل بیماریهای قلبی عروقی که در طب اسلامی به آن اشاره شده، غذا خوردن در اواسط شب و خوابیدن با شکم پر است.
نظر جالب زمان وعده غذایی در شبانه روز از دیدگاه طب سنتی ایران
از دیدگاه طب سنتی ایران وعده غذای اصلی باید در زمان اعتدال هوا میل شود. به طور کلی گرما باعث ضعف در هضم میشود و برنامه ریزی وعدههای غذایی بر این اساس تنظیم شده است.
به این ترتیب در فصلهای سرد سال وعده اصلی در میانه روز و در فصلهای گرم سال در صبح و غروب باید مصرف شود. به عبارت دیگر در زمستان وعده غذای اصلی ناهار است و دو وعده دیگر باید بسیار سبک باشد و به همین ترتیب در تابستان هنگام ظهر که شدت دما به اوج میرسد غذای سنگین نباید خورده شود و وعدههای اصلی صبحانه و شام است. البته شاید تأکید طب اسلامی بر حذف وعده ناهار منطبق بر آب و هوای گرم مناطق مسلمان نشین صدر اسلام بوده است.
نظرات شما عزیزان: